Son yıllarda aile şirketleri için, özellikle
kurucu irade işbaşında iken yukarıda
sıraladığımız olasılıklara karşı hazırlıklı olma,
şirketin geleceğini planlama gayretleri
kapsamında adına “Aile Anayasası” ya da
“Şirket Anayasası” denilen metinler sıkça
hazırlanmaktadır. Bu metinlerden beklenen,
şirketin gücünü koruyarak, hatta arttırarak
varlığını sürdürmesi, paylarının gelecekte
aile dışında kişilerin ellerine geçmemesi,
aile arasında bölünme ve çatışmaların
oluşmaması ve şirketin aile üyelerinin
yaşamlarını sürdürmesini sağlamasıdır.
Her ne kadar ikisi de neredeyse aynı anlamda kullanılsa da
Aile Anayasası ve Şirket Anayasası kavramları yerine Aile Şirketi Anayasası
kavramını kullanmak bu incelemede bize daha doğru gelmektedir.
Bir ahlâk ilkeleri manzumesi veya bir niyet, temenni metninin
hazırlanması şık ve değerli bir iştir. Şirket ve/veya aileler için aile değerlerini
bugünden geleceğe yazılı kaynak olarak aktarmak son derece gerekli ve
önemlidir. Bu husustaki çalışmaların şekli ve içeriği manevi değerlerin
anlaşılmasını, algılanmasını da güçlendirecek bir eser olarak
tasarlanmalıdır. Tasarlanacak eser biricik olma özelliği ile kuşaklar arasında
aktarılacak değerli bir emanet haline getirilerek ailenin fertlerinin
duygularına da hitap etmelidir.
Ancak, yukarıda yer alan özellikte hazırlanacak metnin hukuki bir anlam
ifade etmemesi halinde ortaya çıkan sonuç, değerli bir “niyet metni” veya
“aile ahlâk ilkeleri manzumesi” olmaktan öteye gidemeyecektir.
Bilindiği
üzere, bir metne “hukuk metni” niteliği, sahip olduğu yaptırım gücü ile
kazandırılır.
Hazırlanacak Aile Şirketi Anayasasında yer alan hükümlere
aykırılık halinin hukuk çerçevesinde uygulanabilir bir yaptırımla karşılanması
halinde belirlenen kurallara gelecekte uyulması sağlanacaktır.
18
A İ L E Ş İ R K E T L E R İ N D E G E L E C E Ğ İ P L A N L A M A K : A İ L E Ş İ R K E T İ A N A Y A S A S I
Ü N S E V E R
X X I X
Aile Şirketi Anayasalarından
beklenen, şirketin gücünü
koruyarak, hatta arttırarak
varlığını sürdürmesi,
paylarının gelecekte aile
dışında kişilerin ellerine
geçmemesi, aile arasında
bölünme ve çatışmaların
oluşmaması ve şirketin aile
üyelerinin yaşamlarını
sürdürmesini sağlamasıdır.
