Oluşturulan şirketin bu işten kâr sağlaması temel amaç veya hedef değildir.
Oluşturulan anonim şirket sanki bir kooperatif gibi davranır. Bu özelliği
nedeniyle bu şirket başta kamu olmak üzere, yöre sakinleri tarafından da
desteklenir, bu şirkete bazı ayrıcalıklar sağlanır. Örneğin yöreye ait coğrafi
alan adı, yöre ismini taşıyan ürünlerin markaları bu şirket tarafından alınır,
kamuya ait alanlarda işletmecilik hakkı tanınır, devlet özelleştirmesi
kapsamındaki limanlar vb. işletmeler bu şirketlere verilir. Büyük bir sermaye
sahibinin tek başına bu gibi bir hakkı elde etmesi ve rekabeti bozacak güce
sahip olması yerine o alanda faaliyet gösterenlerin mevcut rekabetçi ortamı
korumak adına veya herkese yarayacak bir yatırımı gerçekleştirmek için
sermayelerini bir araya getirmeleri son derece önemli bir davranış biçimidir.
“Sosyal/toplumsal fayda” için de anonim şirkete
ihtiyaç duyulabilir.
Buraya kadar anlatılmaya çalışılan durumlar ve ihtiyaçlar göz önüne
alındığında “Sosyal/toplumsal fayda” için de anonim şirkete ihtiyaç
duyulabilir, anonim şirket modelinden yararlanılabilir. Hatta günümüzde
birçok alanda yöreler, meslekler bu tip yapıları oluşturmak zorundadır.
Burada önemli olan ticaret hukuku prensiplerine göre kurulacak anonim
şirketin kuruluşundaki hedef, amaç ve yapının korunmasının nasıl
sağlanacağı hususudur.
Herkesin desteğini alan, birçok kişinin ortak olduğu bir yapı daha sonradan
bir büyük yatırımcının hakim ortak olduğu bir yapıya dönüşürse kamu
tarafından sağlanan ayrıcalık/destek ne olacaktır? Ya da kalabalık ortak
yapısının ticari davranması gereken şirketin yönetimi konusunda fikir
birliğine varması, çabuk karar alıp uygulaması nasıl sağlanacaktır?
Yukarıda yer alan sorulara verilecek yanıtlar son derece önemlidir. Riskin
geniş katılımla üstlenildiği bir şirket “düze çıktığında” bir büyük
yatırımcının “hisse toplaması” zor olmadığı gibi, hisse sahiplerinin
18
S O S Y A L B İ R A M A Ç V E H E D E F İ Ç İ N A N O N İ M Ş İ R K E T O L A R A K Ö R G Ü T L E N M E
Ü N S E V E R
X X X
