S O S Y A L B İ R A M A Ç V E H E D E F İ Ç İ N A N O N İ M Ş İ R K E T O L A R A K Ö R G Ü T L E N M E
• özel olarak hesaplanmış toplantı ve karar nisapları
düzenlenmelidir. Bu düzenlemeleri koruyacak esas sözleşme
değişikliği için aranacak “ağırlaştırılmış karar nisabı” da ayrıca
unutulmamalıdır.
Kamu adına faydalı işler yapacağı iddiasında olan ve bu nedenle
kamudan ayrıcalık talep eden bir şirketin kuruluşundaki amaç, hedef ve
esasları korumanın ve bu korumayla birlikte işlerliğini sürdürebilmenin
en doğru ve kolay yolu şirketin hakim ortağının bir dernek veya vakıf
veyahut meslek örgütü olmasıdır. Böylece şirketin yönetimi bir veya
birkaç şahsın elinde olmayacak ve şahısların şahsi çıkarlarına göre
şekillenmeyecektir.
Örneğin şirket sermayesinin %51’inin kamu kurumu niteliğinde meslek
örgütü veya kamu yararına kurulmuş dernek/vakfa ait olması durumunda
kalan %49 sermaye yatırımcılara açılıp şirkete kaynak yaratılacağı gibi
sermaye katkısı yapanlara şirket ortağı olarak avantajlar da sağlanıp adil
bir çözüm üretilebilir. Anonim şirketler ile ilgili Ticaret Kanunu
hükümlerinin verdiği olanaklar doğrultusunda esasen şirketin azınlık
hissesine sahip ortağa ayrıcalıklı (imtiyazlı) haklar; oy hakkı, yönetime
katılmada özel hak, kâr payında özel hak gibi verilebilir. Bir vakıf/dernek
veya kamu kurumu/kuruluşu azınlık hisse
sahibi olsa da yönetimde ağırlık sahibi olabilir.
Böylece diğer hissedarların sayısının artırılıp
toplanacak sermaye ve elde edilecek kâra
daha çok kişinin katılması sağlanabilir. Hatta
“oydan yoksun paylar” oluşturulup sermaye
ve kâra katılım ne kadar artarsa artsın, bu
paylar el değiştirirse değiştirsin şirket
yönetimi konusunda belirlenen esaslar
değişmez halde tutulabilir.
21
Ü N S E V E R
X X X
Bir şirketin sadece
“demokratik” bir yapı ile
yönetilmesi başarı için yeterli
değildir. Anonim şirketin,
karar alma mekanizmalarının;
genel kurul, yönetim
kurulunun etkin, hızlı ve
denetlenebilir şekilde
çalışıyor olması gerekir.
