41
Ü N S E V E R
X X X
II
H
erkesin gördüğü, rastladığı “devren satılık” ya da
“devren kiralık” ilanlarında kastedilen ve olağan
“satış” ya da “kiralama” durumundan farklı bir durumu
ifade eden “devren” sözcüğü esasen önemli bir hukuki olayı
içermektedir. Burada “devren” şeklinde ifade edilen satış ya
da kiranın bir taşınmaz satışı ya da kirasından ibaret olmadığı,
başka unsurlarla birlikte işleme tabi olacağıdır. Daha teknik
ifade etmek gerekirse satış ya da kiralama “devren” ise satış ya
da kiraya konu yerde bir
Ticari İşletme
mevcuttur. Yani ortada
bir taşınmazdan ziyade o taşınmazda para kazanmak için (ticari)
örgütlenmiş bir düzen, düzenek, kurgu, sistem vardır.
Bir otelin, yeme-içme tesisinin, benzin istasyonunun; yani bir
ticari işletmenin ister taşınmaz satışını içersin, isterse kiracılık
hakkını, devrinde olağan satış veya kiradan çok farklı sonuçlar
ortaya çıkacaktır. Personelin durumu, yapılmış sözleşmelerin
durumu, işletme borç ve alacaklarının durumu gibi bir dolu husus
bu devirden etkilenecektir. Bu etkilenme, devir alan ve devir eden
açısından olduğu kadar 3. şahıslar açısından da önem taşır.
Bütün bu hususları ele alabilmek için öncelikle “Ticari İşletme”
kavramına değinmek gerekecektir. Çünkü satış ya da kiralama
ilişkisi taşınmaza ve dükkânın sahip olduğu mal varlığına
uygulanacak genel hükümlerle değerlendirilemez. Maddi ve
gayrımaddi unsurlar “kül” olarak, yani bütün olarak devre
konu olacaktır: İşletme adı, unvan vb. İşte tam da bu nedenle
hukukumuz ticari işletme kavramını geniş olarak ele almaktadır.
T İ C A R İ İ Ş L E T M E D E V R İ N İ N G E T İ R D İ Ğ İ S O R U M L U L U K V E Y Ü K Ü M L Ü L Ü K L E R
