59
Ü N S E V E R
X X X
II
ortalaması 45 saati aşarsa aşan süreler fazla çalışma sayılacaktır. Yani
2 aylık denkleştirme süresinde 360 saate (8 hafta x 45 saat = 360 saat)
kadar olan çalışmalar fazla çalışma sayılmazken, 360 saati aşan çalışmalar
fazla çalışma hükümlerine tabi olacaktır.
8
Hâlihazırdaki yasal durumu somut bir olay ile örneklendirelim:
Nisan–Eylül döneminde faaliyet gösteren (X) Hotel’de garson olarak
çalışan Bay (A) işvereni ile “yüksek sezon” olan Temmuz ayında
yoğunlaştırılmış iş haftası olarak fazla çalışma yapmayı ve bunu
denkleştirme uygulaması ile karşılamayı kararlaştırmış olsunlar.
Temmuz ayı süresince her gün 11 saatten haftada 66 saat çalışan
Bay (A)’ya işvereninin Ağustos ayı bitmeden fazla çalıştığı süreleri
denkleştirmesi (yani Ağustos ayı boyunca 4 haftada 32 saat çalışmak
gibi) ve bu iki ayın haftalık ortalamasının 45 saati geçmemesi
gerekmektedir.
Serbest Zaman Uygulaması
İş Kanununun 41/4 maddesine göre fazla çalışma yapan işçi isterse
%50 oranında zamlı ücret almak yerine “serbest zaman” kullanabilir.
Serbest zamanın işçi tarafından nasıl kullanılacağı ilgili Yönetmeliğin 6.
maddesinde detaylı olarak düzenlenmiştir.
9
İ Ş H U K U K U N D A Y E N İ G E L İ Ş M E
8
Güç Tekin, Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma, Seçkin, 2014, s.88 vd.; İnciroğlu Lütfi,
Çalışma Hayatında Esnek Çalışma Uygulamaları, Legal, 2011, s.33 vd.
9
İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma Ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliğinin 6.maddesine göre;
“Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi, isterse işverene yazılı olarak başvurmak
koşuluyla, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz
dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak
kullanabilir. İşçi hak ettiği serbest zamanı, 6 ay zarfında işverene önceden yazılı olarak bildirmesi
koşuluyla ve işverenin, işin veya işyerinin gereklerine uygun olarak belirlediği tarihten itibaren
iş günleri içerisinde aralıksız ve ücretinde bir kesinti olmadan kullanır. İşçinin bu kanundan ve
sözleşmelerden kaynaklanan tatil ve izin günlerinde serbest zaman kullandırılamaz.”
